Pożary powstają z różnych przyczyn. Sprawdzonym sposobem zabezpieczenie się przed tego typu przykrymi zdarzeniami jest instalacja zespołu urządzeń (czujek pożarowych, centrali alarmowej, sygnalizatorów)służących do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o pożarze zwana systemem alarmu pożaru (SSP).
Systemy te stosuje się dla zabezpieczenia zróżnicowanych pod względem technicznym obiektów użyteczności publicznej, takich jak: szpitale, kina, szkoły, obiekty sportowe, zakłady produkcyjne, itp.
System sygnalizacji pożarowej działa w oparciu o rozmieszczone w poszczególnych pomieszczeniach czujki pożarowe, czyli urządzenia reagujące na obecność dymu, wzrost temperatury lub pojawienie się płomieni w obszarze objętym działaniem czujek. Sygnał z czujki przekazywany jest dalej do centralki, która bardzo szybko reaguje alarmując o zagrożeniu i informując odpowiednie służby. W systemach alarmu pożaru nowszej generacji, centralka identyfikuje wzbudzoną czujkę z numerem konkretnego pomieszczenia, drukuje informację o alarmie a nawet rysuje rzut kondygnacji obiektu z zaznaczonym alarmowanym pomieszczeniem. Uzupełnieniem czujek są rozmieszczane na drogach komunikacji ogólnej przyciski pożarowe (ręczne ostrzegacze pożarowe zwane w skrócie ROP).
Systemy alarmu pożaru mogą też automatycznie powiadamiać o pożarze najbliższą jednostkę Ratowniczo-Gaśniczą Państwowej Straży Pożarnej (połączenie sygnalizacji uzgadnia się z właściwym miejscowo komendantem PSP) lub sterować innymi urządzeniami, np. drzwiami pożarowymi, instalacją oddymiającą, dźwiękowym systemem ostrzegawczym itp.